Ondarruko txapel gorrixan basin kanpoko paeta botaten hastea ei duz bixar, martxoak 20! Zetako? Herritxarroi zerbitzu urreatu eta arreti hobetzin helburuaz. Hori diñue! Iñoi gadetutsue paetakin zer nahi dozuen ein? Ez ezta! Eta badakixue  365.111€ko aurrekontu dakarrela obra horrek? Horrek diruk herrixan nun inbertiu, herritxarran zerbitzure ipintxi bada; kamiñalde eta Sainazioko bixilagunai galdetu bestelan!

Hori diruoi gasta biharrik ez dakazue, helburu herrittarrakana urreatzi eta arreti hobetzi bada. Horretako badakixue zer ein bihir dozuen? Zeuen jarreri aldatu!!! Kanpoko  paetak botatearren onarte euki dozuen jarrera bortitze ezdozue-ta borraten gure buru eta azaletik.

Estefania Beltran de Herediak ixez eiban obrin aurkezpena . Turrunetik proposamentxu bat.  Muro fisiko hori kentzik ez dau esan nahi guana urreatuko zarienik. Etxeko lan ugari dakazuez eitteko ondio pauso hori emoteko. Hasteko herrittarrok eta herrittarron ordezkarixak errespeta.

Legi bete bihir ixana hartzen dabe beti eskudotzat. Makina bat herrittar atxilotu dotsuez, adibidez; insumisiñoi garaixan, Beti eskudo bardinaz; eurak legi beteteko dazela esanda!

Guk ordun be argi geunkan legi injustu danin aurre ein bihir gakonela, nahiz-de jakin matalazurrekuk emongoskule lege zaintzaile txapelgorrixak.

Halan dabe, paetak botatik esan nahi badau, prest dazela emon biharreko jarrera aldaketak emoteko, herrittarrai entzun eta herrixan mesedetan biharra eitteko…

Euskal Herrixan polizixaik bihir douen eztabaidatu bikou, eta bihir bada ze polezixa eredu ixan bihir dan. Gehixei pentsa baik, Turrunin argi dakauena da gaur egun eredu hori ez dala iñundik iñoa guk nahi douena!

Beraz, lasai guatxik, paetik bota biharrik ez dakazue, aldaketi nahi badozue, aldatu dakazuen eredu poliziala eta herrittarronganako jarreri!

Informaziñoi edo desinformaziñoi ez dakiau zer dan Diario Vascok etxen dabena. Hamen dakazue gaur jolas espazixo barrixan ingurun ata daben albisti.

Arta-Biden ei da ludoteka deitxutzen jolas guni, adinen araberako ordutegixak egongo dizela, ekintzak gidatzeko profesional bat ei dakau ta zertzuk gauza gehixa…

Eskerrak ondarrutarrok badakiauen herriko hainbat gurasok eta Txirrimorraskiko kidik eindako eskarixai erantzuteko asmuaz Udalak martxan ipinitxako proiektu dala eta beste hainbat gauza be bai baina antza danez Diario Vascoko kazetari honek hori dana ez daki edo ahaztu eingako kontati!

Beste herritxar batek bixaldutako iritzixe, ondarrutar idaztiai buruz. Bixaldu zeuen proposamenak otzara@hotmail.com helbidea.

Astelehenin Turrunin argitaratutako karti irakurri eta gero, ondarrutar idaztiai buruz hiru lau gauza nahiko neukez komenta.

Hasteko, ez neuke esango ondarrutar berba etxeko era bakarra danik. Ezta bardin berba etxen Gozikan eta Artabiden. Eztabe bardin berba etxen 15 urteko neska gazte batek eta 80 urteko arrantzale zahar batek. Eta geuk be eztou bardin berba etxen auman etxin bagaz, ero lagunakin tabernan.

Batzutan ahoskerak aldatzen diz: zahar askorek amaittu esaten dabe, eta gaztik amatxu. Beste batzutan rejistruk aldatzen diz: nik aumai ez netzake esango “zelan zabiz fly!”, baine lagunai bai. Euskera batuk be beran eragine euki dau: gazte askok “lurrin” esaten dabe, “behangañin” esan baik. Eta zer da hobeto esanda, “eskribiu” (zahar askok esaten daben modun) ala “idatzi” (neologismo bat)? Danak diz eredu zuzenak, ondo erabiltxen badiz.

Ondarrutar berba etxeko era asko badaz, ondarrutar idazteko era asko be egon biko litxakez. Ondo idatzitxako ondarrutarra eta txarto idatzitxako ondarrutarra banatzen ez nitxake hasiko, euskeraz alfabetatu ez dizen askoi euskeraz idazteko bilurre sartu ahal gakoelako. Eta inportantiena jentik euskeraz idazti de.

Ni neu ahalegintzen naz ondarrutar idazten dotenin batuerako ortografixa arauk errespetaten: h, z, s… bakotxe beran lekun ipintxen. Baine asko estresa baik. Eta lagun batek whatsapin h baik eta dana z-taz idazten basta, ba eztotzat horreatxik bronkaik botako.

Ondarrutarra batuerako arauk errespetata idazten ahaleginddu biko ginake, baine geure buruai arau zorrotzak ipini baik. Eta berba bat idazteko era bat baino gexa dazela ikusten douenin, ba geutzako egokixena dana aukeratu: “Amattu”, “amaittu”, “amatxu”… Inportantiena euskeraz eta ondarrutar berba ein eta idazti de!

“Iperkaleku”

Herritxar batek hauxe iritzi artikulu bixaldusku. Bertan, hausnarketa bat etxen dau ondarrutar idazteko eran ingurun. Honen gaxan ingurun zeuk be zeure iritzixe emon nahi bazu, idatzi otzara@hotmail.com helbidea.

El que suscribe, Peio Mirena Aramaio Etxaburu, de 75 años de edad, casado, con domicilio en Ondárroa (Bizkaia), y haciendo uso del derecho que le confiere, se dirige a usted con el debido respeto y promete decir la verdad y nada mas que la verdad, y por medio del presente escrito,

DECLARA:

1.Que durante el franquismo, fue detenido y encarcelado en los años 1964, 1967, 1969, 1970 y 1973.

2.Que tras las detenciones, fue interrogado y torturado en las dependencias policiales de Bilbao. En tres ocasiones en el Cuartel de la Guardia Civil de La Salve, y en las otras dos en la Jefatura Superior de Policía de Indautxu.

3. Que en el año 1970, los días 3, 4 y 5 de Mayo, se le hacen inolvidables y recuerda la angustia vivida en la comisaría de Indautxu. Tres días de martirio, con el resultado de: contusiones importantes y abiertas en la frente y en la nariz y con serias lesiones en el tabique nasal y hemorragias que no cesaban, el pómulo derecho reventado con pérdida de visión temporal, hematomas en todo el cuerpo por golpes de estaca en la zona lumbar, abdominal, renal y piernas, llegando a orinar sangre durante varios días y sin haberle prestado ninguna atención médica.

4.Que aquellas consecuencias de tortura con ensañamiento, las sigue sufriendo al día de hoy, donde sigue padeciendo una insuficiencia renal aguda, ya a punto de diálisis.

5.Que la ficha de ingreso en prisión con fotografías de frente y perfil sería la prueba inequívoca y elocuente de ello.

6.Que después de varias indagaciones, parece ser, que el resultado de búsqueda ha hecho que aquel policía torturador haya sido localizado. Reside en un municipio de la provincia de Valladolid, tiene 78 años de edad, y que por razones obvias no desea citar su domicilio ni las fuentes de investigación.

7.Que desea personarse en la localidad donde reside, acompañado por dos personas de su confianza, para que sean testigos de lo que allí pudiera suceder.

Irakurtzen jarraitu →

Urte asko pasa diren arren (1969tik hona…), inoiz ezin izango dut ahaztu bizi izan nuen egoera latz hura. Frankismo garaian, zazpi aldiz atxilotu ninduten eta nire egoera hartan, lau kartzela ezagutu nituen. Kartzelako egonaldiak, ordea, hauek izan ziren: bost aldiz egon nintzen Basaurin, hiru Burgosko penalean, bi Carabanchelen (Madrid) eta bat Jaenen.

Atxilotu ondoren, askotan izan nintzen torturatua. Baten, hamabi egunez egon nitzen inkomunitatuta.

Torturatu eta gero, epaile militar instruktore baten aurrera eraman ninduten deklaratzera. Bera komndantea zen. Argi esan nion torturatu egin nindutela, nire itxurak behintzat hala erakusten baitzuen. Hori horrela, epaile harek nire deklarazioan ez zuela ipiniko ni torturatua izan nintzenik, eta eztabaida batzuk izan ondoren, “bajo coacción” jarriko zuela komisaldegian egin nuen aitorpena, eta legearen aurrean horrek ez zuela baliorik. “La declaración tienen que ser voluntaria” esan zidan. Ba, zenbat eta zenbat ote daude kartzeletan ilegal? Lehen eta gaur egun ere, denak.

(Jesus Mari Aramaio Jaeneko kartzelan, 1971an)

Kartzelan nengoela, momentu oso latzak bizi izan nituen. Andoni Arrizabalagari ezarri zioten heriotz zigorraren berri Carabancheleko kartzelan zegoela eman zioten. Elkarrekin ginen. Biok gero, Burgosko penalera eraman gintuzten. Epaiketa militarra izan genuen bost ondarrutar hauek: Iñaki Gartzia, Andoni Bedialauneta, Iñaki Uribe, Andoni Arrizabala eta neuk.

Akusatuen aulkian ginelarik, epaile militarrak, Andoni Arrizabalagari deitu zion, eta honek, entzungor egin eta eserita jarraitzen zuen. Epaile berak, bigarren aldiz luzatu zion deia. Tentsioa nabarmena zen gela hartan, arnasarik ere ez baitzen entzuten. Ahopean, zerbait aldatu egin behar zela esan nion nik Andoniri, eta berak honela erantzun zidan: “Neure buru matxerot, baine Euskal Herrixe matxia!”. Andonik, epaileari hau esan zion: “Ni, Andoni Arrizabalaga naiz, eta tribunal hau ez dut onartzen, eta ni bakarrik herriak epaituko nau”. Adierazpen hauek egin ondoren epaile militarren aurrean, kristona montatu zen gela hartan, aldean zeramatzaten sableak ere ateratzera zihoazela ematen zuen. Ondoren, fiskalaren hitzak: “si quieren la independencia que les lleven a una isla volcánica para que se mueran como perros hambrientos”.

Europan, eta gehien bat Euskal Herrian eman ziren mobilizazioei esker, Andoni Arrizabalagari heriotz zigorra kendu eta bizi osorako kartzela ezarri zioten. Handik urteetara, Franco hil ostean izandako amnistiak kaleratu zuen.

OHARRA: Artikulu hau erdaraz idatzi dut fatxak ere irakur dezaten…

En el franquismo, conocimos el Tribunal de Orden Público (TOP), un tribunal fascista en estado puro y duro. En esta otra etapa, se dice que con la constitución llegó la “democracia”. Aunque es triste decirlo, ahora estamos ante un tribunal especial, que le llaman Audiencia Nacional (AN) y que le supera con creces al TOP franquista. Este tribunal político (AN), al servicio del poder, sigue penalizando a nuestros jóvenes, con más crudeza si cabe, por el simple hecho de ser vascos y abertzales, con la tesis aún, de “todo es ETA” o de colaboración. Aunque estemos ante un nuevo escenario político para la resolución del conflicto por vías democráticas y pacíficas, se siguen conculcando los derechos humanos básicos, y lo que es peor, dando validez jurídica a lo declarado bajo tortura.

Antes de nada, desde estas líneas, quisiera aprovechar para saludar a todos los jóvenes abertzales comprometidos con la causa vasca, para que sigan luchando por nuestros derechos históricos, por aquello que nos arrebataron por las armas, por aquello que lucharon nuestros antepasados, porque de verdad merece la pena, y liberarnos de esta dependencia que nos impone esa gentuza de sinvergüenzas, corruptos, mafiosos, chorizos, degenerados, bancos, banqueros y bandidos, tanto en el orden judicial, político, social, como en lo económico.

Irakurtzen jarraitu →