EKIOLA Lea-Artibai eguzki-autokontsumoako herritarren kooperatibi aurkeztuko dabe eguaztenin Kofrai Zaharrin arratsaldeko 6:30 xetatik aurrea. Energixa berriztagarrixak bultzatu birdou danon artin, hurreatu entzutea!
Guggenheim-Urdaibai Stop plataformik hitzaldixe eskeiniko dau Kofradia Zaharrin datorren asteko eguaztenin (Otsailak 21). Urdaibaiko Biosferan egin nahi daben Guggenheim museuai buruzko euran ikuspuntu azalduko dabe. Gogoratu hitzaldixe arratsaldeko 7 retan hasiko dala. Hurreatu entzutea eta ata zeure konklusiñoik!
Ongo zapatun (abuztuak 5) jaxan aurretik ohiko modure, Ondarruko Baserri Azoki egingo da Itsasaurren, Lea-Artibai Landa Garapenerako Alkartin eskutik. Itsas herrixe gaz bañe lotura estu dakau inguruko baserritxarrakin, guazen eurak bultzatzea bertan ekoiztutako janaxak erosiaz!
Datorren eguenin (U-13) liburo baten aurkezpena eukikou Kofrai Zaharrin arratsaldeko 7 retan. Liburun ixenburu «JAN eta JABE» da eta berau aurkezteko TASIO ERKIZIA eta MIKEL ETXABURU eukikouz, gonbidatu latxeik EGUZKI talde ekologisti be eongo da.
Urtero herrixan antolatzen dan BASERRI azoki be hamen dakau ongoxe zapatun. Bertan, ingurun dazen baserrixan ekoizpenak ikusi, dastatu eta etxea eruteko janarixak aukeran eukikou. Denbora batetik hona modan ipini dan kilometro zeroko ekoizpenak bultzatu birdouz, bertan erein, bertan kontsumitu!
Datorren astelehenin Beikozinin beste hitzaldi interesgarri bat eukikou JERONIMO LOPEZ MARTINEZ geologun ahotik. Gaxe, aldaketa klimatikun eragiñak izoztutako inguruetan. Gogoratu hitzaldixe arratsaldeko 6:30 tan hasiko dala eta bertaratu ezin bazaze beste aukera bat dakazuela youtuben bittartez ikusteko. Beti lez, gogoratu antolatzalli Zientziaren giltzak elkarti dala.
Ondarruko EGUZKI talde ekologistik salaketa hau einddau gertaera honen aurrin:
Ondarroako Eguzkik publikoki salatu nahi dau gure herrixan kaxuk karabiniaz hiltzen daben pertsona bat dala.
Hildde agertu dizen txoixetan , errez ondoriozta leike pertsona hori bizi den eremu, hori dala ta, Udaltzaingu jakinangain da.
Ez dosku batere grazirik etxen animalixak haoako modu krudelin hiltxik, dibertsio hutsez. Gañea, hildako aleez gain, zauritun kopuru be handixaua ixango da.
Gure herrixan kaxo kopuru handixe danez, pertsona batzuk uste dabe izurrite bat dizela. Bañe ez da holaik. Egixe esan, kaxo espezixe ezberdin askoren multzu da. Eta horrek guztik gure kostaldeko puntu jakinetan biltzen diz, haien kopuru askoz handixaua deaa emoten baidabe.
Ondarrun dan kaio kolonixi hain dan garrantzitsu, ornitologo askoren topaguni da ta. 2016 xan ornitologo kaxozalin topaketak ein zin, Laridays ixeneku. Latitude honetan oso ale arraruk ikusi ahal ixan zin, hala nola Estatu Batutatik, Kanadatik edo Ukrainatik etorritxako kaio batzuk.
Bestalde, gomendatzen dou ez emoti jaten, ez eta hiriko faunatzat hartzen dan beste edozein animalixai bez, hala nola ahateei eta katuai, kaixuk jateko aprobetxa ditzaketenak.
Ikerketan batek Ondarrun kaio populaziñoi beste edozein lekutan latxeik hartuko balu izurrite gisa, ale kopuru murriztu ahal ixango litzateke hainbat metodo erabiliz, gordinak ixan baik.
Uztailak 8 tik 10 ea Ondarrun eukikou MATER txalopa-museu. Barrutik ikusi nahi ezkeo edo zertan dabizen jakin nahi ezkeo, hor dakazu aukeri euran lanan barri eukitxeko.
Ekainak 13 (datorren domekan) herriko naturgunik garbitzera guz, auzolanin. Etorri zeu be, familixan, lagunakin, taldekidikin… gorde egune kalendaxun ta goxeko 9:30 xetan urtengou Alamedatik, Tontorramendiko bidea, Artibai ibaiertzea, kostako bidi, Antigua atzi, Aieri …. Zaindu dezagun herria! Zaindu dezagun natura!
Idatzi hau bixalduzku Ondarruko EGUZKI talde ekologistik:
Eguzki talde ekologistatik deitoratu behar dou, aurten be, gure kostaldetik gertu ontzi herrestari (arrastrero) pelagikuk topatzi. Daneta zortzi itsasontzi irlandar zenbatu dou, baina ziurrenik ontzi gehixa ixango diz.
Arrastero horietako batek “ikuskizune” eskainizkun domeka arratsaldin (2020/08/02) Ondarruko portun: ezpata-arrain eder bat odola daxola, bizkar-hegala apurtute, kupida gabe egurtu balute latxeik, benetan sare pelagikun ondorixu bada be. Pelagikuk, dana batzen daben sare horiek, espezie komertziala ixan, ez komertziala edo babestuk.
Sare pelagikukin arrantza eitti debekatute da, bai Espainian, bai EAEko uretan, nagusiki, bidin jartzen dan guzti harrapatzen dabelako, eta ondorioz, deskarte izugarri sortzen dabelako. Ixan be, arrastea inbutu formako lastra sare bat botatzin datza, mugitzen duzen bi itsasontziren artin, eta bidin topatzen dan guztixe sareko hondun jasotzen dabe. Sare horrek futbol-zelai baten tamainako ahue euki leike, eta ez dabe helburu den espezixi bakarrik harrapaten, mota guztixetakuk baizik, komertzialak ixan, ez komertzialak edo babestuk, hala nola dortokak, ixurdik eta baleak. Sarin kateatute igarotzen daben denborak, pilatutako pixuaz batea, harrapakine zapuzten eragiten du, eta ehuneko handi baten itsosa itzultzen diz merkataritza-interesik ez daukelako, baina hori gauzatzen daneako deskarteko alik hilde daz.
Arraste pelagiku lege barrun etxen danin be, ez da iraunkorra, arrantza-tokixak eta ekosistemak agortzen dabelako. Kantauriko arrantzalik aldiz artisau-teknikak erabiltzen dabe, xaxiango arrantza edo kazea kasu, hegaluzik banan-banan harrapatuz deskartik saihestuz.
Hegaluzik be deskarga ben, ezpata-arrañe latxeik egurtute edo gehixaua, kiloko 2-3 eurotan salduko zutelarik, gero kontserba-saltzaile bihotzgabin batek latetan gordeta, kiloko 16-21 eurotan saldukozku, amuaz banan-bana arrantzatutako hegaluzi dala sinestaraziz eta batxe ordaindu be, benetan itxura dauken gauza bakarra hegaluzik ixaten datzan bitxartin, bañe inolaz be ez bardiñak, ez kalitatez, ez itsosoarekiko edo bertako bizidunekiko errespetuz, ezta produktu bat edo beste arrantzatu eta erostin eragiten douen aztarna ekologikikuai dagokionean be.
Jatorriz frantsesak eta irlandarrak dizen arraste-ontzi horrek Europako legedixan estalkipin arrantzatzen dabe nazioarteko uretan, nahiz eta, batzutan, gure kostaldetik 12 miliatara dan linea gainditzen daben, teknika horrek debekatute dazen Euskadiko eta Espainiko legedixe urratuz.
Gauzak horrela, konpromiso handixaua eskatzen dotzau Españiko eta EAEko administraziñoiai. Gure ustez, deskartik, kuotak, deskargatzeko aurretiko abisuak eta lonjako pasabideak zorrotzauak ixan beharko litxake. Era berin, euskal administraziñoiai eskatzen dotzau trazabilidadin kontu egixe bihurtzeko, kontsumitzailik identifika dezan zein itsasontzitatik datorren, nun arrantzatu dan, zein arrantza-artiaz, zein portutatik datorren eta, horrela, benetan, zer produktu kontsumitu nahi daben.
Arrantzalik ere arreta handixaua ipini beharko lukete trazabilitdadin gaxin, eta, gure ustez, euran aldarrikapen nagusixetako bat ixan beharko luke. Jakina, horrekin guztixakin batea, funtsezku da kontsumitzailin kontzientzixi baita egoerin jabe ixan daitezen be, eragile aktibo bihurtuz banan-bana arrantzatutako hegaluzi arraindegixan erosiz horren aldeko apustu eginez, bañe, batez be, informaziñoi bildu bihir dau, zer erosten dan jakitxeko, zer produktuatxik ordaintzen dan jakitxeko.
SARE PELAGIKORIK EZ!
Eguzki Talde Ekologista eta Antinuklearra, 2020ko abuztun 4an.
Turrune! 