Geure jenti

Gaur, Abenduak 19 (baixaku) Aitortza instituzionala TXOMIN LETAMENDI MURUAi Kofrai Zaharrin!

turrune

Ondarruko udalak aitortza instituzionala eingotza gaur abenduak 19 (baixaku) eguerdiko 12:00xetan TXOMIN LETAMENDI MURUAi. Kofradia Zaharreko bigarren solairun egingo da ekitaldixe eta beran herixotzin 75.urteurrenan bexperan eingo da ekitaldixe.

Txomi Letamendi Madrilen (Espainia) hil zan, 1950eko abendun 20an, frankismun errepresiño-indarrak eragindako tortura handixan ondorixoz. EAJ/PNVko militanti zan. Españiko Gerra Zibillin parte hartu ban (gudarixan komandante kargu eukan). Ondorixoz, Parisea (Frantzia) erbesteratu zan eta Euskal Informazio Zerbitzuei laguntzen hasi zan bertatik. Parisen bertan ezagutu ban Karmele Urresti ondarrutarra, bere emazti ixango zana. Handik Venezuela erbesteratu zin bixak. Hiru urte eta gero bueltatu zin Euskal Herrire, Jose Antonio Agirre lehendakarixak hala eskatute; Euskal Informazio Zerbitzun egin ban lan. 1947an atxilotu ben, eta espetxeratu egin zuen bost urteako Gerra Kontseiluk. Madrilen (Espainia) hil zan, jasandako tortura fisiko eta psikiko basatixan ondorixoz.

Txomin Letamendi Murua biktima dala aitortu berri dau Gogora Institutuk ontzu, Giza Eskubidin Euskal Herriko Behatokixak eta Letamendi familixik eskatute.

Ekitaldixan erakunde publiko desberdinen ordezkarixak be egongo diz.

Ez douelako Ahaztu bihir, Memoixi eta erreparaziñoi!

AITOR BURGOA MARTINEZ lagun eta kidi jun gazku!

turrune

Erdiko karruko AITOR beran sasoikuntzako, 64 urte eukazela junde gure artetik gaxotasun gogor baten ondorixoz. Ezautzen genuenok beran ibilbidin barri badakau, gaztetatik Euskal Herrixak bixi ixan daben egoerin aurrin konpromiso sendu hartu ban (gogoratu 1980ko hamarkadan errepresiñoi gogorra bixi ixan bala gure herrixak), sasoi bardiñin epidemixa hilgarri bat alla zan gure inguruta, Heroini, eta hurreko lagun asko be galdu zitxun. Hortik aurrea, itsosun hasieran Cikautxon gero ta zer dan bixitxi ta matxasune topa ban Laudixon (Araban), halan da guzti ez ban gure herrixaz loturai galdu. Laudixon segixan sustraitu zan, lagun inguro zabala eiban ta konpromisuai jarraipena emotzan EH Bilduko zerrendan 6. tokixan jun eta zinegotzixe ixendatu arte 2019xan.

Mendixe eta Athletixe zin beran debilidadik, bañe Argazkigintzi zan beran pasiñoi, milaka argazki eukazela esaten doskun ta Aiaraldea.eus atari digitaleko argazkilai bolondresa zan.

Hauxe argitaratu dau Aiaraldeak:

✍️ SOSLAIA | Aitor Burgoa Aiaraldea Komunikabideko boluntarioa zendu da, hedabideak bere izaera eta ekarpenak aitortu nahi izan ditu.

Artikulu guztia hemen:

https://aiaraldea.eus/laudio/1765891722213-aitor-burgoa-aiaraldea-komunikabideko-boluntarioa-zendu-da

Laudixoko Ondarrutarrak kresal falti sumaten banin hamen ikusten gendun (nahiz eta gaxoik egon) Arbide pasealekun itsosun faltiaz edo. Famili zali be beti ixan da Aitor, alkarreaz eoteko gogu ta marmitxako plater baten aurrin kontu kontari ibiltxeko.

TURRUNE etxen douenon partez besarkada estu etxekuai momento latz honetan. Ez zatxuau ahaztuko lagun eta borroka kide! Betirarte.

JOSE MANUEL PAGOAGA GALLASTEGI “PEIXOTO” abertzale handixak agur esazku

turrune

Nahiz eta Arrasaten jaxo zan PEIXOTO, gure herrixaz eta herrittarrakin harreman estu euki dau urte luzez. Gazte zala antifrankismun borrokan buru belarri sartu zan (18 urte eukazela ETA erakundin sartu zan) ta gaur egunerarte Abertzaletasune eta Euskaltzaletasune euki dau ipar. Garai haietan Ondarrun be mugimendu antifrankisti pil pillin euan ta azpixan ikusiko dozuen idatzixe da horren testigu. Idatzi hau argitaratzeko arrazoi nausixe bixak gure artetik jun dizelako da. Idatzi honetan PEIXOTOk, ANGEL ETXANIZ “34ku”ai hitzordu bat eskatzen dotza Miarritzen (TXOMIN ITURBEn etxin) beran siñadura ta guzti (kuriosu bada be, errepresiñoi gogorra eualako, Angelen andrik, Amaiak, gorde eiban eskutitz hau gordeleku seguru baten). Horretaz gain PEIXOTOaz batea ETA erakundin paper garrantzitsu euki ben Ondarrutarrak bixi direnez beste bateako lagakou euran bizipenak.

*Idatzi hau AMAIAk helarazi doskun. Milla esker hau eta beste hainbat gauza (paper, argazki, kartel)gure eskutan lagatearren.

ELISABET ITUARTE BADIOLA jun gasku geure artetik!

turrune

On dala 88 urte jaxo zan, ama kartzelan euala. Beran atxe JOSE ITUARTE zan, Errepublika denporetan EUZKADI egunkarixan idazteban Ondarrutar Abertzali. Gerri alla zanin, herritxik alde ein bihir ixan ban, eta beran ordez beran andri erun ben kartzela, ISABEL BADIOLA, haurdun euala. Eta halantxeik jaxo zan ELISABET alabi, Frankistak ama preso euken bitxartin. ELISABET ITUARTEk hauxe kontatzan KIRMEN URIBE Ondarrutar idazliai, Bar Puertoko ikuskizunin:

“Aita urte askoa ezautu neban. Ezkutun euan tokire eruteben ama gixon birek. Kilometro batea ero beixak tapatetzen amai. Zapixe kentzetzenin gela bat ikusteban bakarrik eta bertan aita. Aitai esatetzan:

  • Jose, baine, nun zaz erozer pasata be?
  • Erozer pasata be, baten batek esangotzu. Zuri pasaten bagatzu be, nik jakingo dot. Baine nik ezin dotzut esan ni nun nazen, ze barriro atrapaten bazatxue ata eingotzue.

Amak urtitan ez eban jakin aita nun egon zan gordeta eta neuk be neska handixe nitxala ezautu neban.”

Familixa abertzalin jaxo zan Elisabet, eta bera be abertzali ixan zan bixitxa osun. Frankismo sasoi ilunetan ikastolin sorreran parte hartu ban guraso latxeik, eta kristau komunidaditan bebai. Ezker abertzalin be beti esku bat botateko prest: Txokun, Plazagainin, hauteskunde kanpainetan, Kamiñazpiko ezker abertzaleko taldeko partaidi…

Eskerrik asko, ELISABET eindozun guztiatxik! Eta doluminak famelixakuai Ezker Abertzaleko komunidade guztin partez.

IÑAKI IBAIBARRIAGA IRAMATEGI junde gure artetik!

turrune

Atzo jaso gendun albisti, IÑAKI gure artetik jun zala 70 urte eukazela Medellinen (KOLONBIA). Urte batzuk diz bertaratu zala bañe inoiz ez da ahaztu beran herrixaz, gorputze han buru hamen eukala esan ixan dosku behin baño gexauatan. IÑAKIn ibilbidi ezautu douenok, gogoratzen gaz Cikautxoko kooperatibista latxeik, H.A.S.I.ko militanti 80.hamarkadan, L.A.B. sindikatuko kidi eta akuilu urte askun, Amnisti mugimendun mobilizaziñoi ugaritxan partaidi, pare bat bidar atxilotu ixan zan (gure akordutan) azkenengoz 9 hillabete espetxin (Aranjuezeko kartzelan), GURASOAKeko partaidi (atxilotun senidik), Ezker Abertzaleko estruktura desbardiñetan, HERRI BATASUNAko zinegotzixe ixandaku, herri mugimendun KRESALA kultur elkarteko batzordin partaidi, tanborradako antolatzalletako bat, kortxeleko mamutan be esko bat botaten….

TURRUNE etxen douenon partetik musu handi bat etxekuai. IÑAKIk emondako guztiaz gelditzen gaz!

46 urte pasa diz Fran Aldarondo Badiolan erailketatik.

turrune

46 urte pasa diz Fran Aldarondo Badiola “Ondarru” hil bela Guardia Zibilak Ibarrako Izaskun auzoko Maita Goikoa baserrixan. Hasieran ETA erakundeko militanti eta gero Komando Autonomo Antikapitalistetako erakundeko partaidi. 1977ko sasi indultuaz kalea urten ban azkenengoko presu ixan zan “Ondarru”. Bi urte geruaua hil ban Guardia zibillak.

Franek beran konpromiso militantiaz aurrea jarraitzeko autu ein ban eta bi urte berandua KAA ko kide zala hil ben Guardia Zibilak enboskada baten. Hauxe da erailketin momentun euazen lekukun testigantzi:

«Hamabi eta erdiak aldera tiroketa handi bat entzun genuen, eta goialdetik gorpu bat amiltzen ikusi. Baserritik hurbileko belaze batean gelditu zen, artean bizirik. Behean gelditutako guardia zibil batek, hurbildu, eta tiro egin zion berriro».

Fran Aldanondoren gorpuak hamabost bala zulo zituen, gehientsuenak bizkarraldean. Nortasun Agiria aldean eduki arren Gobernuak ez zuen haren nortasuna adierazi, Egin egunkariak publiko egin zuen arte.

Ondarruko Ezker Abertzalik memoixa kolektibun ingurun etxen dabilen lanketin barrun, oroimen plaka hau ipini ban Fran jaxo zan etxin aurrin. 

Plaka horretan QR kode bat agertzen da, hori eskanea eta wikipediako Franen orrialdea bideratzen zatxu: https://eu.m.wikipedia.org/wiki/Francisco_Aldarondo_Badiola

Batzuk inposatu nahi doskun errelato bakarran aurrin, memoixa kolektibu osatzi gelditzen gazku. Etorkizuneko belaunaldixai iraganan inguruko trasmisiñoi etxi geure esku da, bestelan etsaixak eingo dotsa.

MARIA ROSARIO URRUZUNO URRESTI emakume borrokalaixe junde gure artetik!

turrune

Gaur arratsaldin junde gure artetik MAIA. Nausixauontzat Maria Rosario, gaztiauantzat Maia, eta gutzat ixiko Maia! 85 urte eukazen ta bixitxa guztin borrokatzen ibili de, ez da egon herrixan mobilizaziñoirik berak ez dabenik parte hartu. PRESO ta IHESLAXAN aldeko konzentretan, gaztin eskabidikin bat etxen, Euskal Naziñoin aldarrikapenetan, hizkuntzin aldeko ekimenetan, Ezker Abertzaleko Iñaki Deuna auzoko lan taldeko partaidi, Plazagañeko lomo ta tortilla eintzaili, Zubi-Zahar herri ikastolako hasierako txoznan jo ta su koziñan… Beti Euskal Herrixan borrokiaz konprometiute.

Aspaldi baten makal ebillela bistaku zan, bañe ez zan etxin geatzeko pertsoni. EH Bilduko mitiñe euala ta, han euan aulki mugikorrin Juanito albun eukala. Geure arteko ospakizunen bat geunkala, MAIAk ez eban hutsik etxen.

Azkanengo eon giñanin be, gauzak zelan duzen galdetu eiskun, eta begiradan ezaun erantzunak ez eutsala balixo. Ondio borrokatzen jarraitzen douelako, gauza batzuk lortzen guzelako, bañe ondio preso eta iheslarixan etxeratzi ez douelako lortu, euskal errepublikaik bez, eta borrokan jarraizten dou, eta borrokan jarraitxu bir dou. Eta ez euki dudaik jarraitxuko douenik. Ordun bai, esangotsuau; Ongun bai, lortu dou! Aillako gaz horra be. Egon lasai, osaba Juanito danon artin zainddukou.

TURRUNE etxen douen guztin partez muso handi bat gure Juanitoi eta etxekuai.

Gaur (urriak 8 ) arratsaldin tanatoxun batuko gaz beran lagunak (arratsaldeko 5tatik 7reta) eta azkan agurre emongotzau bertan handik Kanposature zuzenin jungo da, Agur MAIA!

Irailak 27, GUDARI EGUNE! Askatzera Lotuak!

turrune

1975a ezkeroztik ospatzen da hau egune abertzale eta ezkertiarron artin, hain zuzen be erregimen frankistik urte horretako irailak 27 an fusila zitxuezen ETA erakundeko TXIKI eta OTAEGI euskal militantik FRAP eko beste 3 militanteaz batea. Aurten 50 urte bete diz Euskal Nazio Askapen Mugimendu gelditxu nahi ixan ben exekuziñoi horretatik. Lemik diñon modun, gazte belaunaldi harek askatzea lotu zin, eta guk 50 urte gerua be Euskal Herrixe askatzea lotute jarraitzen dou.

Atzo, Irailak 26an herrixan ekitaldi xume bateaz oriotxu zin Euskal Herrixan askatasunan aldeko bidin bixitxi galdu daben herritxarrak.

Gaur ostea, milaka lagun batuko gaz Iruñeako Anaitasunan SORTUk antolatu daben ekitaldi nazionalin.

Iruñako Anaitasuna kiroldegixe gañezka Txiki eta Otaegin 50. fusilamendun urteurrena gogoratzen.

Kataluñan be gogoratu zitxuezen fusilatutako Euskal GUDARIAK

Urriak 11 (zapatu) KARMELE pelikuli herriko frontoin!

turrune

DONOSTIko ZINEMALDIXAN aurkeztu eta handik egun gitxire KARMELE pelikuli eskeinikozku MANUELISTAK bere sorterrixan, Ondarrun. KARMELE URRESTI ITURRIOZ eta TXOMIN LETAMENDI MURUA bikotin histoixako pasartin eta KIRMEN URIBE idazlin liburun oinarritxu diz pelikula hau etxeko.

Gogoratu: Irailak 11an illuntzeko 8:30xetan eta 5 euron trukin herriko frontoin (eurixe baleo polikiroldegixan). Sarrerak aurretixaz: KLIL-KLAK argazki dendan, FRIASeneko dendan eta ALAI tabernan.

Aurkezpenin KIRMEN URIBE URBIETA idazli ASIER ALTUNA IZA zuzendaxe eta familixakuk eongo diz.

Baten batek jakin nahi badau zein ixan zan KARMELE URRESTI ITURRIOZ, azpixan dakazue GARA egunkarixak ata ban heriotz-oharrin bera hil zan hurrengo egunin (2010eko maiatzan 23an).