Ongo baixakun, hilak 11, enkarteladin ostin, 5. elkartasun bertso saiu ixango ra Kalare Deuna kofraixan (barran). Danak Etxea!n eskutik lau bertsolari bizkaitxar etorriko gaskuz: Nerea ibarzabal Salegi, Ane Labaka Mayoz, Malen Amenabar Larrañaga eta Miren Amuriza Plaza. Gaijartzaile biharretan Esti Alberdi Burgoa ondarrutarra eongo ra. Sarreri 5 euro ixango ra bertan. (aurretixaz ez tiz salduko)
Zientziaren Giltzak elkartik antolatu dau 2.Zientzia asti maxatzan 11tik 20 bitxartin. Azpixan ikusiko dozuen egitaraun hitzaldi mordu entzuteko aukeri eukiko dou. Erakusketi eta filmak be ez diz faltan botako. Gozatu!
KARENKA elkartik antolatutako mendi martxa irisgarrixe AURRERA mendi taldin laguntziaz itzelezko erantzune euki dau gaur. 4 autobusek (hiru handi, txiki bat eta hainbat kotxe) urten dabe herritxik Urkiola aldea. Eguraldixe argazkixetan ikusiko dozuen latxeik primeraku gerta gakue eta jentin artin primerako giru sortu de. TURRUNEko kidik be bertan ibili diz, hamen ata dotxuen argazki batzuk.
Tiroko modalidade desberdiñetan hartuko dabe parte MAITEk eta AGERek aste honetan.
Astelenenin: mateixalan testa (ia dana araudixan arabera dan ikusteko), egunin zir entrenamiento librik eta egunak amatxueran batzar tekniku.
-Martizenin: tenteko modalitateko konpetiziñoik.
-Eguaztenin: etzandako modalitateko konpetiziñoik.
Albiste honen eta kirolaz lotutako jarraipen zabal eta zehatzauak
Sorte on bixoi!
2018ko maixatzan 3an ETA desegin ein zan talde latxeik. Momento egokixe ereizten gasku ETAk Ondarruko histoixan euki daben eragine aztertzeko.
Azterketa sakon bat einddou ETAn lehenengoko urtiai buruz, eta esan geinke hor urtitan Ondarru oso leko inportanti ixan zala ETAntzako. Jaso douen testigantzetan oinarritxute, 1958-1978 urtin artin, adibidez, 90 militante eta ehunka laguntzailetik gora euki zitxun. Eta honek zenbakixak behin behinekuk diz, badakiau berez gexa ixan zile, eta ikertzen jun ahala ixen gexauak urtengo dabela.
ETA 1958xan sortu zan, eta handik gitxire hasi zin lehenengoko herriko gaztik ETAz loturi eukitxen. Deba bailaran (Elgoibar-Arrasate) ikasten ben herriko gaztik ixan zin ETAn sartu zin lehenengokuk, eta handik ekarri ben erakundi Ondarrure.
Holan sortu zin ETAko lehenengoko taldik herrixan, eta ekintzak etxen hasi zin: propaganda banaketak, pintadak… eta 1964an oso sonau ixan zan Elixako ikurrinan jaurtiketi. Baine ETAn egituri arlo desbardinetan zabaltzen jun zan, arlo kulturalin, arlo politikun, sozialin eta arlo militarrin. Adibidez, sasoi hartan mendi irteerak bihurtu zin frankismun kontrako giro bat sortzeko espazixu, eta ETAkuk hortxe parte hartzen ben, euran mezu zabaldu eta jente barrixe erakartzeko. Haretan urtitan, euskal jaxak sortu zin herri askotan, euskal giru bultzatzeko (dantzak, txistu, abestixak…) eta Ondarruko gaztik be juten zin berta.
Beste arlo bat elixi ixan zan. Elixako talditan parte hartzeben gazte batzuk ETAn sartu zin, eta horren bidez euran ideak elixako talditan be zabaldu zitxuen, eta elixako gazte asko ETA erakarri zitxuezen.
Estadun erantzune horren aurrin errepresinoi ixan zan hasiera hasieratik. 1964an, adibidez, herriko gazte asko atxilotu zitxuezen (ez bakarrik ETAkuk) eta euretariko batzuk tortura be ein zitxuezen. Errepresinoik eragin argi bat euki ban herrixan: jente gexa inplika zala antifrankismun, eta gazte asko ETAn sartu zin.
ETAk laguntzaile sare zabal bat lortu ban herrixan. Herriko denda batzuk matexala trukatzeko leku bihurtu zin, taberna batzuk batzarrak etxeko tokixak eta herritxar askok euran etxitako atik zabaltzen zitxuen, jenti gorde ahal ixateko. Jokin Gorostidin esanetan, Ondarrure ailati zan Iparraldea pasati latxeik. Sasoi hartan ETAko militante eta buruzagi asko pasa zin Ondarrutik: Txabi Etxebarrieta, Teo Uriarte, Unai Dorronsoro, Jokin Gorostidi, Juan Jose Etxabe, Jose Felix Azurmendi, Bikila, Eustakio Mendizabal…
Eskualdeko eta Euskal Herriko propaganda asko Ondarrun sortzen zin, ETAk herrixan multikopista bat eukalako. Eta herritxik zabaltzen zin klandestinidadin autobusetan, kotxitan… Urte batzuk berandua Guardia Zibiletako Hidalgo kapitainan amesgaiztu bihurtu zan inprenti (vietnamiti), eta redada pilo bat ein zitxun bera topa naxan. Gaur de egune, ondiokan topateko dakarrrena!
1968txik aurrea gauzak beste neurri bat hartu ben. Hor urtin gauza asko pasa zin, manifestazinoi eta ekintza asko. Bat aipatzearren, Txabi Etxebarrietan hilketin aldeko mezi eizan, eta guardia zibilak gogor karga ban herritxarran kontra.
Errepresinoi be handitxu ein zan, eta orduntxe ein zan ezagune Ondarrun hasieratik ETAn ebilen gazte bat: Andoni Arrizabalaga. Behin baino gexauatan atxilotu ben, baine 1969ko atxiloketa baten jaso zitxun torturakatxik ein zan ezaune. Itziarren Semea kanti berai dedikata da. Gerua, herixotza zigorra be emotzen Arrizabalagai, nahiz eta azkanin bete ez.
Bitxartin herriko gazte askok kuarteletik pasaten jarraitzeben, manifestazinoitxan parte hartzearren adibidez. 1973an Capitán Hidalgo herrire aila zanin, atxiloketak eta torturak ugaritxu ein zin. Frankismuk Ondarruko abertzalintzako eta antifrankista guztintzako eukan alternatiba bakarra hoixe zan, egurre eta kartzeli.
ETAk apurketa desbardinak euki zitxun beran histoixan, eta Ondarrun be igarri zin horrek zatiketok. Esan biharrik ezta, herriko gaztik ETAn sartzen jarraitzen bela, adar desbardinetan.
Borroka horren ondorixoz herriko gazte asko pasa diz kartzeletatik, eta gaur egunin be bertan jarraitzen dabe batzuk.
Frankismun amaieran, ETAk jarraitxu eiban beran borrokiaz, beran ustez Francoaz ez zalako amatxu frankismu, estrukturak bardin jarraitzebelako, eta apurketa bat ez zalako egon.
Aurtengo Antxoa egune maxatzan 19xan ospatuko da eta urtero lez ekimen desberdiñak osotuko dabe egune. Zubizarretik eta Kantxope errebuelta bitxartin postu desbardiñak ipiniko diz era desberdiñetan prestatutako antxoa pintxoz osotutakuk dastateko (Gildak, Antxoa frituk, Antxoan tortillak etab). Antxoa pintxo lehiaketan be parte hartuko dabe herriko taberna desbardiñak. Barritxasun latxeik, Eskupelota jaialdi mistu eingo da estreñakoz herriko frontoin.
ZUBI-ZAHAR herri ikastolatik mezu hau jaso dou:
Ikastolako 50.urteurrena dala ta, zapatun, maiatzak 5, ekitaldi bat egingo da Ikastolan 20:00etan. 50 urte honetako irudi, kontakizun,… lengo ikasle, langile, guraso, etabarren eskutik. Amaieran luntxe. Gonbidatute zaze danok. Anima!
Zapatu honetan, egueldixak asko lagundu ez arren herritxar asko batu zin hondartza ingurun Ekainak 10eko GIZAKATIN parte hartzeko deixe etxen spot antzeko bat grabateko!
Gizakatin ixena emoteko EGUAZTENETAN 19:00etatik 21:00eta Gure Esku Dagon lokalin ahalko da emon ixena edo bestelan ZAPATO DOMEKETAN mahaixak ipiniko diz herriko leko ezberdinetan!
Momentuz 100 lagun inguru daz apuntata! Danok ga beharrezkuk historiku ixango dan GIZAKATE hobetan parte hartu, gure herrixaz erabaki nahi douela eta arrazoik sobran dakauzela aldarrikatzeko!
Gaur maxatzan lehena! Egun historiku langile klaseko herritxarrontzako! Askorek jai egun sinple modun kontsidera arren, guk argi dakau burrukatzeko egune dana, natxe beste egun guztitxan be aldarri bardiñakin burrukatu!
Gaur Euskal Herriko herri guztixetan egon diz mobilizaziñoik, gu LABek markiñan deitxu daben eskualdeko manifan egon ga:
Beste argazki honek Cubatik bixaldu doskuez bertan dabizen herritxarrak:
Eta guri artxibutan arakatzi asko gustaten gazkunetik, egun honeaz lotute eta gure herrixan historikoki egon dan langile burrukin eta kontzientzixin adibide modun ondala urte batzutako KOIA ko langilin mobilizaziñoin, gose grebin, burrukin… argazkixak lagaten dotsuau:
Turrune! 